Ajans Nedir?

Bir ajansta çalışıyor, bir ajans kurmak istiyor  ya da bir ajans ile çalışmak isteyen reklamveren olabilirsiniz. Ajans kelimesinin anlamını bilerek ajans ekosisteminde daha anlamlı ve doğru işler yapacağınıza eminiz.  

1.Ajans Kelimesinin Kökeni

Ajans, 1650’ler, “aktif çalışma”  olarak kullanılıyordu. 1670’lerde, “güç kullanma veya etki yaratma”, ortaçağda “güç kullanma ya da etki yaratma biçimi” olan agentia, isim haliyle agentem (agens’in yalın hali) “etkili, güçlü,”  “harekete geçmek, ilerlemek; gerçekleştirmek, yapmak ,  eyleme teşvik; harekete devam etmek” olarak devam etti. 

1861’de ise anlamı “Bir işin, bir başkası tarafından üstlenildiği şirket/kuruluş.” olarak belirlendi. Kaynak  

2.Ajans’ın Anlamı

Türk Dil Kurumuna göre;

Fransızca agence’den dilimize geçmiştir.

1.Haber toplama, yayma ve üyelerine dağıtma işiyle uğraşan kuruluş
2.Bu iş kollarının çalıştığı büro

Cambridge sözlüğe göre;

1.  Ajans(Organizasyon): Başka bir grup insan karşı bir grubu insanı temsil eden bir  işletmedir.

• Reklam ajansı sözleşmeyi önceki başarılı kampanyalarının arkasında güvence altına aldı.
• Tatil acentesi biletlerin fiyatını herkese iade etmek zorunda kaldı.
• Ajansın görevi, çocuğun yüksek yararına hareket etmektir.
• Birkaç yıl boyunca bodrum katından, bir çöpçatanlık ajansı işletti.
• Ajans, Filipin Konsolosluğu tarafından yurtdışındaki Filipinlilerle sözleşme yapmak üzere akredite edilmedi.

2. Ajans(Temsil): Bir kişi, kuruluş veya başka bir işletme için hareket eden veya bu işletmeyi temsil eden bir işletme

• Bir reklam / istihdam ajansı
• Bir emlak ajansı

3. Ajans(Ticari): Diğer kişilere veya kuruluşlara hizmet sağlayan bir işletme

• Arka plan kontrolleri şirket içinde veya dışarıdan bir kuruluş tarafından yapılabilir.
• Şimdi geçen yıl 17.000’den fazla yolcu için yiyecek ve içecek sağlayan bir acente işletiyor

Ajans kelimesinin en sık kullanılan anlamı  “Diğer kişilere veya kuruluşlara hizmet sağlayan bir işletme” diyebiliriz. Ajansara’da pazarlama ve reklam sektöründe bulunan ve bu sektörlere hizmet veren/dirsek temasında bulunan ajanslara yer verdik. 

3. Reklam Ajanslarının Tarihi

İlk ajanslar, William Taylor’ın Londra’daki ofisini açtığı 1786’ya kadar uzanıyor. Bugün tarihteki ilk reklam ajansı olarak William Taylor’ın açtığı bu ofis kabul edilmiştir. Bununla birlikte, İngiltere  Avrupa’daki reklam ajanslarının öncüsü olarak kabul edilirken, fikri okyanusun karşısına taşıyan Volney B. Palmer’dı.

Palmer, 1840 yılında Amerikan topraklarındaki ilk ajansı açtı. Adland: Küresel bir Reklamcılık Tarihi, “agent” terimini kullanarak sağladığı hizmetleri tanımlayan Palmer’dan şu şekilde bahsediyordu: “Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’da bulunan tüm şehirlerin ve illerdeki en iyi gazetelerin çoğunun günlük reklam ve abonelik satışını üstlenen ajansıydı. (Günümüzdeki medya satın alma ajansları/firmalarının atası oluyor kendisi.)  ”

Böylece Philadelphia’daki Third ve Chestnut Street’in kuzeybatı köşesinde yer alan Palmer’ın ofisi, bugünün reklam/medya satın alma ajansının prototipi haline geldi. 1842’de, çeşitli gazetelerde indirimli oranda büyük miktarda alan satın aldı, daha sonra alanı reklamverenlere daha yüksek oranlarda sattı. 

Metin, alan ve artwork reklamveren tarafından hazırlanıyordu. Böylelikle Palmer yaratıcı tarafta ufakta olsa bir etkisi olan bir reklam alanı aracısı (ad-space broker) haline geldi.

Bazı ajanlar, müşterilerinin talebi üzerine, New England’da gazetelerin reklam oranlarıyla dizinler oluşturdular. 

Birçok ajans gazete alanı satın alıp bir yeniden fiyatlandırma ile yeniden satarak kar elde etti. Diğer birçok reklam ajansı  aynı iş modelini 19. yüzyıla kadar N.W. Ayer & Son New York’ta kurulana kadar devam ettirdi.

Sonrasında Ajanslar, sadece alan satmak yerine, müşterileri için eksiksiz kampanyalar planlama, oluşturma ve yürütme dahil olmak üzere eksiksiz bir hizmet yelpazesi sağladı. De Beers, AT&T ve ABD Ordusu gibi müşteriler için çalışarak ünlendi ve  bir dizi unutulmaz slogan yarattı:

“Elmas sonsuzdur.” De Beers, 1947’de Mary Frances Gerety tarafından yazılan elmaslara yönelik reklam. TR “Sonsuza Kadar” ENG ” A diamond is forever.”

“Olabileceğiniz her şey olun.” 1981 yılında E. N. J. Carter tarafından üretilen  ABD Ordusu için askerlik hizmeti reklamı

“Yağmur yağdığında dökülür.” 1912 yılında üretilen Morton Tuzunun reklamı

“Bugünün ordusu sana katılmak istiyor.” ABD Ordusu için askerlik hizmeti reklamı

“Camel için bir mil yürürdüm.” Deve sigara reklamı R.J. 1921’de ortaya çıkan Reynolds Tobacco bazen bir jingle haline geldi: “Yumuşak, hafif bir Camel için bir mil yürürdüm.

Bu sıralarda bizim topraklarımızda sıradışı bir insan Türk reklamcılığının ilk meyvelerini vermeye başlamıştı. 

@harunturkmenoglu‘nun yeniden dokunuşuyla İhap Hulusi Görey‘in eseri. Görey Hakkında

İnternetten Önce ve Sonra

Çoğu insan bir reklam ajansında çalışmanın çoğunlukla reklam, reklam tasarlama ve üretme ile ilgili olduğunu var sayarken, yaratıcı süreç aslında işin sadece küçük bir kısmıdır. İlk günlerde, ajanslar hiç de yaratıcı değildi. 

Bugün bile Ogilvy , ajansların sadece yaratıcı yönlerine odaklanmak yerine, birçok pazar araştırması yaptığını savunuyor ; ayrıntılı medya planları hazırlamak; çevrimiçi reklamlar, reklam alanı ve TV yayın zamanı satın alın; ve insanların gevşek bir şekilde pazarlama olarak sınıflandırdığı diğer birçok şeyi yapın. 

On yıllar boyunca ajanslar, müşterilerin değişen ihtiyaçlarına uyacak şekilde gelişti. Bununla birlikte, internetin ortaya çıkışı, rollerini tamamen yeniden tanımladı ve yeni zorluklar yarattı.

İlk reklam aracıları, dolaylı olarak, reklamverenler yerine gazeteler adına hareket etti. Bu nedenle, sadece alan satan ve ağır komisyonlar yükleyen aracılardı. Bu düzenleme pekte yaratıcı değildi.

1800’lü yıllardaki başlangıcından itibaren, 1950’lerde altın reklamcılık dönemine kadar, küreselleşme ve dijitale yönelik nihai değişim yoluyla, reklam ajansları kesinlikle çok yol kat etti. Yeni roller kazandılar ve yeni pazarlama seçeneklerinin ortaya çıkmasıyla çeşitlendiler.

Mad Men döneminde, ajans markanın ortağıydı. Strateji geliştirmek, kampanya fikirleri tasarlamak, prodüksiyon ve medya yürütmek ve marka sürecini yönetmekle sorumluydu. Zamanla, markalar belirli hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olabilecek birçok uzman ajanstan faydalanmaya başladı.

Uzun bir süre, ajanslar tüm çevrimdışı reklamcılık çabaları için faaliyet gösteren işletmelerdi. Ancak, internet hem markalar hem de yayıncılar için eksiksiz bir oyun mekanizmasıydı. AdTech şirketleri, reklam ajanslarının çalışma şeklini bozmaya ve tehdit etmeye başladı ve tamamen yeni fırsatlar sunarak, güç dengesini ajanslardan uzaklaştırdı.

İnternet ve çevrimiçi reklamcılık teknolojilerinin yükselişi, ajanslara tüketiciler ve çevrimiçi davranışları hakkında benzersiz miktarlarda verilere erişim sağlamıştır. Ortaya çıkan pazarlama seçeneklerinin çeşitlendirilmesi, bugün ajanslardan beklentilerini etkileyen markalar için ana zorluk haline geldi. 

Dijital pazarlama çok miktarda bilgi yarattığından, verileri anlamak ve bunlardan yararlanmak için yeni araçlara ihtiyaç vardır.

Birçok marka hala geleneksel olarak reklam ajanslarını düşünürken, uzman ajanslar sosyal medya, görüntülü reklamlar, yeniden hedefleme ve içerik kişiselleştirme tarafından sunulan fırsatları giderek daha fazla araştırıyor. 

Çevrimiçi izleme ve veri toplama teknikleri reklamcılığı tamamen yeni bir seviyeye yükseltti, bu da çevrimdışı yöntemlerle elde edilemeyen verimliliği sağladı, ancak reklam ajanslarının rekabetçi kalabilmeleri için yazılım geliştirme uzmanları olması gerekmiyor.

Bugün, AdTech şirketleri markalar ve reklamverenler için karmaşık teknolojiler geliştirerek,  son gelişmelerden tam olarak faydalanmalarını sağlıyor. 

Bu, geleneksel reklamcılık dünyasında duyulmamış, hem geçmiş kampanyalardan hem de bir reklamverenin birinci taraf verilerinden ve üçüncü taraf veri kaynaklarından gelen verileri birleştiren hedefleme ve veri analizi olanakları sunuyor.

Reklam Ajansları AdTech Tarafından Tehdit Altında

AdTech platformları, markaların hassas hedeflemeyle çevrimiçi reklam kampanyaları yürütmesine ve büyük miktarda kullanıcı verisi toplamasına olanak tanıdığından, markalar geleneksel olandan daha yüksek yatırım getirisi ve belki de en önemlisi daha düşük kampanya maliyeti gördü Ajans.

Sonuç?

Günümüzde markalar giderek artan bir şekilde reklam ajansını neredeyse tamamen atlayabiliyor ve bunun yerine doğrudan AdTech şirketlerine yöneliyor.

Rekabetçi kalabilmek için reklam ajansları, deneyimlerini, bilgilerini ve yaratıcı potansiyellerini çevrimiçi teknolojiyle birleştirmenin ve böylece müşteri tekliflerini artırmanın yollarını bulmak zorundadır.

Günümüzde ajansların AdTech satıcılarına karşı rekabetçi kalmasının tek yolu özel, şirket içi AdTech çözümlerini çalıştırmak olabilir. Veriler oyunun adıdır ve ajanslar, kampanyalarının etkinliğini artırmak için toplanan müşteri verilerinden yararlanmayı öğrenmelidir.

Ayrıca, teknolojiye sahip olmak reklam ajansı için önemli bir varlık haline gelmiştir; özel çözümler, verilerin reklam ajansında kalmasına ve müşteri tekliflerine değer katmasına olanak tanır; bu da, bir reklam ajansı üzerinden bir AdTech satıcısının seçilmesini daha az çekici bir seçenek haline getirir.

Rollerini tehdit eden ilerlemelere rağmen, ajanslar sadece yıllar boyunca kazandıkları deneyim ve yaratıcılığa bağlı kalarak hala rekabetçi kalabilir ve zeminlerini koruyabilir. AdTech şirketleri, markalara asla reklam ajanslarıyla aynı miktarda reklam uzmanlığı sağlayamaz. 

Tüm karmaşık hedefleme algoritmalarına rağmen, AdTech şirketleri son kullanıcılara en güçlü ve alakalı mesajları sunmakta yetersiz kalıyor.

Reklam ajanslarının karşılaştığı zorluklara ve engellere rağmen, özellikle son birkaç yıl içinde AdTech‘in yükselişi ile kendilerini reklam sürecinin değerli ve kilit bir bileşeni olarak galip geldiler. Muhtemelen yıllar boyunca böyle kalacaklar.

4.Reklam Ajansı Çalışma Süreci

5.Ajans Türleri

Aşağıda size kısaca ajans türlerinden açıklamaları ile beraber bahsettik. “Ajans Türleri” yazımızdan çok daha geniş açıklamalara harika aforizmalar ile beraber ulaşabilirsiniz.

REKLAM AJANSI NEDİR?

Reklam ajansları müşterileri için, reklam oluşturma, planlama ve yönetimine odaklanan ve bazen promosyonun farklı türleriyle de ilgilenen, hizmet bazlı bir işletmedir. Reklam ajansı müşterisinden bağımsızdır ve müşterisinin ürün ve hizmetlerinin satışını dışarıdan bir bakış açısıyla ele alır. ¹

DİJİTAL REKLAM AJANSI NEDİR?

Dijital reklam ajansları, interaktif kanallar üzerinden hedef kitleye ulaşmayı amaç edinmiş, dijital deneyimi oluşturacak web tasarım, yazılım, arama motoru optimizasyonu, interaktif reklam kampanyaları ve dijital pazarlama gibi hizmetler sunan ajanslardır.

SOSYAL MEDYA AJANSI NEDİR?

Sosyal medya ajansları, bir ürün veya hizmeti tanıtmak için sosyal medya platformlarında ve web sitelerinde ilgili iletişim faaliyetleri yapan ajanslardır. Ticari açıdan bakacak olursak; kurumların ve hedef kitleleriyle onların özel hayatlarının içine girerek organik bir bağ kurmasına sağlarlar. Kurumlara üretecekleri içeriklere göre hedef kitlelerinin kuruma olan algılarını değiştirebilir, geliştirebilirler. Etkinlik, ürün ve gelişmelerini hedef kitleleri ile paylaşabilirler.

HALKLA İLİŞKİLER AJANSI NEDİR?

1900’lerin başında ABD’de basın ile şirketler arasında bilgi alışverişine dayalı iletişim ve ilişki yönetimi ile yeşeren bu iletişim disiplini, zaman içinde çok geniş alanlara yayıldı. Yatırımcı ilişkilerinden, kurum içi iletişim ortamlarının oluşturulmasına kadar geniş bir alanda etkili oldu.

ETKİNLİK AJANSI NEDİR?

Etkinlik ajansları; festivaller , konferanslar, törenler, düğünler, partiler, konserler gibi büyük çaplı etkinliklerin planlanmasını, lansman, projelendirilmesini, yürütülmesini, iletişiminden sorumludur. Markayı incelemeyi, hedef kitlesini belirlemeyi , etkinlik konseptini tasarlamayı ve etkinliği düzenlemeden önce teknik özellikleri koordine etmek gibi pek çok fonksiyonu bulunur.¹

CAST/KAST AJANSI NEDİR?

Cast ajansları, tiyatro, film ya da televizyon gibi sahne sanatları endüstrisinde, bir prodüksiyonda, bir senaryoda belirli bir rol veya rol için belirli bir aktör, dansçı, şarkıcı veya ekstra bir tür seçmek için yapım öncesi ve ya yapım sırasındaki süreçte hizmet verir. Cast ajansları tipik olarak sinema filmi, dizi, televizyon programı, belgesel, müzik videosu, oyun veya televizyon reklamı için yapım ajanslarına veya yapımcılara hizmet sağlarlar.

YAZILIM AJANSI NEDİR?

Yazılım ajansları/ofisleri, yazılım geliştirme, yazılım ürünleri geliştirme sürecini yönetir, müşterilerinin ihtiyaçlarına göre çözüm üretirler. Durum ne olursa olsun, programların üstesinden gelmek için yetenekli bir yazılım geliştiricilerle çalışmak önemlidir. Büyük bir markaya/işletmeye pazarlama yöneticiliği yapıyor yazılım konusunda işletmenizin profesyonel ellerde olmasını istiyorsanız yazılım ajansları sizin için doğru tercih olacaktır.

FOTOĞRAF AJANSI NEDİR?

Fotoğraf ajansları; bir kurumun ya da kişinin kendisin anlatması, yansıtması veya iletişimi için ihtiyaç duyduğu fotoğrafları kurgusunu oluşturan ve yayımlanmasına hazır hale getiren ajanslardır. Tüm endüstrilere hizmet verse de başta moda fotoğrafçılığı olmak üzere sosyal medya, etkinlikler, magazin çekimleri ile yaratıcı ortaklıklar gibi pek çok konuda hizmet vermektedirler.

MİMARLIK AJANSI NEDİR?

Mimarlık ajansları/ofisleri, bünyesinde bir veya daha fazla lisanslı mimar kullanan ve mimarlık mesleğini uygulayan bir firmalardır. Müşterilerinin ve oluşturacakları yapının kullanıcılarının ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde, en uygun fiziksel şartlar göz önüne alarak, teknik ve estetik ilkeleri bir araya getirerek tasarlar ve inşa ederler.

SEM&SEO AJANSI NEDİR?

SEM ajansları, Arama Motoru Pazarlama AMP (Search engine marketing – SEM ), kurumların ve markaların internet sitelerinin, arama motoru sonuç sayfalarındaki (SERPs) görülebilirliklerini arttırarak tanıtım yapan internet pazarlama ajanslarıdır. SEM yöntemleri şunlardan oluşur: arama motoru optimizasyonu (SEO), ücretli yerleşim (paid placement) ve ücretli katılım (paid inclusion).

YAPIM/PRODÜKSİYON AJANSI NEDİR?

Yapım ajansları, bir reklam ajansı gibi, bir video prodüksiyon ajansıda müşterinin video reklamı, film çekimi, dizi çekimi, kurumsal tanıtım çekimi gibi video için hedeflerini belirleyeceği, ürün veya hizmetle ilgili her türlü bilgiyi sağlayacağı ve böylece bünyesinde barındırdığı video ekibinin yaratıcı çalışmasıyla bu hedeflere ulaşılmasını sağlar.

TASARIM AJANSI NEDİR?

Tasarım ajansları, bir tasarım parçası oluşturmak için görüntüleri, tipografiyi veya hareketli grafikleri, grafik sanatları ile bir araya getirir. Grafikleri temel olarak, broşürler ve reklamlar gibi yayınlanabilir, basılı veya elektronik ortamlar için oluştururlar. Tasarım ajansları ayrıca; dizgi, örnekleme, kullanıcı arayüzleri ve web tasarımından da sorumludurlar. Tasarım ajanslarının en temel sorumluluğu, bilgiyi hem erişilebilir hem de unutulmaz bir şekilde sunmaktır.

6. Dünyanın En Fazla Gelir Elde Eden Ajansları

Ajansın kelime anlamından,  ilk ajanslara ve ajansların gelişim sürecine kadar beraber geçirdiğimiz bu güzel serüvenin mutlu sonuna geldik. Tüm bu evrimin sonucu nereye gelmiş aşağıdan inceleyebilirsiniz. 

İlk başlayan ülkelerin ipi göğüslediği bu listede, ilk 5 gruptan 3 ünün Amerika merkezli olması ve listede bir Japon ajans grubunda olması dikkat çekici. Japonların 1895’te Hakahudo ile başlayan reklamcılık serüveni ilk 5 te devam ederken,  1944 Faal ile başlayan serüvenimiz bugün herkesin bildiği noktada.

Negatif veya pozitif bir eleştiri yapmak bize düşmese de, Türkiye reklamcılık pazarının en büyük ve değerli işlerini yapan ajansların %80’inin yabancı şirket ortaklıklarına ait olması durup düşünmemiz gereken bir durum.

Yaratıcılığın ve dinamizmiyle  oyun değiştiren bir  sektörün algısını ülkemizde yükseltmek, biz pazarlama ve reklamla günlerini geçiren profesyonellere düşüyor. Kendi değerlerimize sahip çıkmak, sürekli öğrenerek ve gelişerek ilerlememiz gerekiyor. 2 kişilik bir ajansta/markada veya 150 kişilik uluslararası bir ajansta/marka çalışıp çalışmamanın bir önemi yok. Yaptığınız iş çok değerli. Yaptığınız işe saygı duyun, etrafınızdakiler de saygı duymaya başlayacaklardır. Pazarlama ve reklamcılığa hakkettiği itibarı vereceğiniz, mutlu günler.

Kaynak 2018 yılına aittir.

Dünyanın en büyük ajanslarının yapısını daha iyi anlayabilmeniz için büyük resmi aşağıda bulabilirsiniz.

Görseli büyütmek için tıklayınız

2017 Yılındaki veriler

İlginizi Çekebilecek Yazılar

Yaratıcı Ajans & Dijital Ajans Farklılıkları

Ajans Nedir?

Ajansara’nın Hikayesi