“Gerilla”, baş kaldırı veya çatışmayı hatırlatan, kulağa oldukça güçlü gelen bir kelime. Bu kelimenin yanına bir de “pazarlama”yı getirince, çoğu insanın ilk etapta pazarlama ile ilgisini anlayamadığı bir kelime bütünü oluşuyor; “Gerilla Pazarlama”.
Peki neden Gerilla Pazarlama deniyor? Bu sorunun cevabı için çok kısa tarihine bakalım. Gerilla Pazarlama terimi ilk olarak Jay Conrad Levinson’ın “Guerilla Marketing” kitabında kullanılıyor.
Levinson’a göre, gelenekselleşen yöntemlerin dışında pazarlama yöntemleri ile, “bütçesi küçük, hayalleri büyük markalar”ın fark yaratması ve ses getirmesi mümkündür. Yani aynı gerilla savaşında küçük ama alışılmadık taktikler ile büyük bir orduya karşı koymak gibi, Gerilla Pazarlama yöntemleri ile küçük veya orta ölçekli firmaların sıyrılarak, öne çıkması hedefleniyor.
Çıkış noktası küçük markaların küçük bütçelerle rekabet edebilmesini ve tüketici gözünde farkedilmesini sağlamak olsa da, günümüzde büyük markalar da viral olma yolunda Gerilla Pazarlama taktiklerine önem vermektedir.
Gerilla Pazarlama, markaların bilinirliklerini artırmak veya viral olmak amacıyla, küçük fakat alışılmadık taktikler uygulayarak büyük etki yaratmayı hedefledikleri pazarlama stratejisidir.
Gerilla Pazarlama teknikleri temel olarak, insanları gündelik yaşamında beklenmedik bir yerde ve zamanda yakalamak üzerine kuruludur. Bir diğer temeli de, yüksek bütçeler gerektirmemesidir. Gerilla Pazarlama’daki asıl yatırımın yaratıcılık üzerine olması gerekirken, uygulamasının pahalı olması gerekmez.
“Gerilla Pazarlama nedir?” sorusuna cevap verdikten sonra şimdi de Gerilla Pazarlama türlerine bakalım.
Gerilla Pazarlama Türleri
Açıkhava (Outdoor) Gerilla Pazarlama: Halka açık alanlarda (durak, duvar, kaldırım vs.), kreatif ve çoğunlukla da geçici yerleştirme veya kurulumlar ile yapılan gerilla pazarlama türü.
Fitness First – Durakta tartı
Mc Donalds
Kapalı Mekan (Indoor) Gerilla Pazarlama: Açıkhava gerilla pazarlama yöntemine benzer, ancak kapalı alanlarda (tren istasyonu, mağaza, havaalanı vs) gerçekleştirilen Gerilla Pazarlama türü.
Swiss Skydive – Asansör
Beau Rivage Resort Casino – Havaalanı Bagaj Bandı
Etkinlik Gerilla Pazarlama: Konser, festival, maç gibi etkinliklerde, genellikle de etkinlik sponsorunun haberi olmadan yürütülen, katılımcıların ilgisini çekecek şekilde hazırlanan Gerilla Pazarlama türü.
Pringles – Wimbledon Cans
Fiji Water Girls – Altın Küre Ödül Töreni
Deneyimsel Gerilla Pazarlama: Açık veya kapalı alan farketmeksizin, sunulan deneyim ile insanların etkileşime girmesini sağlayarak yürütülen Gerilla Pazarlama türü.
Lipton Tea-mometer – Vücut ısısına göre Ice-Tea veren otomat
Gerilla Pazarlama ile ilgili genel bir fikrimiz oluştuğuna göre, şimdi de en iyi uygulamalarından bazı örnekleri inceleyelim. Bu yaratıcı örneklerden kendi markanız için ilham alabilir ve küçük dokunuşlarla büyük farklar yaratabilirsiniz.
Markanıza İlham Verecek 7 Gerilla Pazarlama Örneği
1. Bounty
Dökülen kahve, eriyen dondurma sonucunda oluşan kirlilik ile gündelik hayatımızda hepimiz uğraşmışızdır. Kağıt havlu markası olan Bounty, New York sokaklarına yerleştirdiği dev kahve bardağı ve dondurma ile bu tarz yaşadığımız “büyük” sorunlara, ürünüyle sunduğu çözümü çok yaratıcı bir şekilde tüketiciye iletiyor; hem de uzun cümlelere ihtiyaç duymadan.
Bunu bir billboard reklamında anlatmaya çalışsa, bu kadar ilgi çekici olmasını ve hatta önünde durup fotoğraf çekilmesini sağlayamazdı.
Reklamları göz ardı etmeye çok meyilliyiz, bu nedenle dijital mecralarda bile reklamsız bir opsiyon varsa ona yönelmeye çalışıyoruz. Fakat bu tarz bir kampanyayı nasıl göz ardı edebilirsiniz ki?
Ana çıkarım: Ürün veya hizmetinizin çözüm sunduğu ana problemi tanımlayın ve bunu insanlara alışılmadık bir yolla duyurun. Hatta bunu o kadar etkili yapın ki, tek bir kelime bile söylemenize ihtiyaç kalmasın.
2. The Grammys
Tamam, bu örnek gerçek hayattan değil ve uygulaması da ucuza mal olacak bir şey olmayabilir. Ama hemen göz ardı etmeyin, amacımız bu örneklerden ilham almanız o nedenle biraz üzerinde konuşalım.
The Grammys, müzik ödülleri gecesinde yer alacak Yılın Albümü adaylarını tanıtmak için, aday sanatçıların şarkı söyleyen posterlerinin yer aldığı bir reklam yarattı.
Hayal edin, sokakta yürüyorsunuz ve billboard reklamları ve normal posterler yerine hareket eden, konuşan posterlerle karşılaşıyorsunuz.
İnsanları şaşırtmak, reklamın önünden öylece geçilip gidilmesinin önüne geçmek için uçuk ama güzel bir fikir. Her ne kadar teknik yeterlilik sağlamak adına bütçe dostu olmayacaksa da, örneğin tüm posterlerin ortasına tek bir tane hareket eden dijital görsel yerleştirseniz bile dikkatleri üzerine çekecektir.
Dijitalin kullanımının farkı boyutlara geçtiği bugünlerde, Gerilla Pazarlama için yaratıcı uygulamaların önü çok açık.
Ana çıkarım: Hedef kitlenizin her gün geçtiği yerleri düşünün ve onların bir anda dikkatini çekecek, şaşırtacak ve etkileşime sokacak ne yapabilirsiniz düşünün.
3. Frontline
Bu fotoğrafı ilk gördüğünde insanda, biri zavallı köpeği şu pirelerden kurtarsın hissi uyanıyor. Fotoğrafın gerçekten ne olduğunu anlamak için, tekrar bakmanız gerekebilir.
Köpekler için pire ve kene önleyici ürünler üreten marka Frontline, kapalı bir alanın tüm zeminini kocaman bir köpeğin yer aldığı görsel ile kapladı. İnsan trafiğinin olduğu bu alanda, yukarıdan baktığınızda, “Köpeğinizi onlardan kurtarın(Get them off your dog)” yazısı çok daha anlamlı oluyor.
Bunu gördükten sonra gerçekten fazla söze gerek yok, Frontline’ın ne olduğunu ve ne işe yaradığını çok net bir şekilde anlatıyor. Hiç bu markayla yolu kesişmeyen birinin bile reklamı gördükten sonra Frontline, aklında bundan sonra da yer edecektir.
Ana çıkarım: İnsanlar nasıl istemsizce ana mesajınızla etkileşime girebilir düşünün. İnsanları kampanyanızın parçası yapmanın bir yolunu arayın.
4. Burger King
Instagram’da Burger King’in bir postunun altına bir kullanıcı yorum yazıyor. Yorumda Burger King’e uzak bir yerde oturan kız arkadaşının 20 dakika yol gittiğinden ve buna değdiğinden bahsediyor.
Bunun üzerine, bu kişinin esas kız arkadaşı dahil oluyor ve böyle bir şey yapmadığından hatta Burger King sevmediğinden bahsediyor. Yorumlarda kavga etmeye başlayan çifte, “diğer” kız arkadaşın dahil olmasına kadar uzayan süreçte bir çiftin ayrılışına tanık oluyor takipçiler.
Çoğu kişinin “fake” olduğundan şüphelendiği bu yorumlaşma, en nihayetinde Burger King’in Instagram’daki varlığını daha bilinir yapıyor. Bunun da ötesinde takipçiler, markayı sadece Instagram’da gözlemlemektense, aktif olarak dahil oluyorlar.
Burger King bu hareketiyle “zamanın ruhunu” yakalayarak, markasını buna adapte eden bir pazarlama iletişimi gerçekleştirmiş oldu.
Ana çıkarım: Gerilla Pazarlama da zamanın ruhuna uyarak, dijitale taşınıyor. Günümüzde markaların hedef kitlesinin dijital dünyada en çok nerede aktif olduğunu bulması, olmazsa olmazlardan biri. Buradan edinilecek çıkarım, insanları aktif olarak dahil edebileceğiniz, cesur ve yaratıcı pazarlama hamleleri yapmaktan çekinmeyin.
5. UNICEF
UNICEF insanları düşünmeye sevk eden ve aktif olarak dahil olabilecekleri bir kampanya düzenledi. Belli yerlere kirli su otomatları yerleştirdi ve su almak için gelen insanlar temiz su yerine kirli su ile karşılaştı. Temiz su yoksunluğundan kaynaklanan hastalıkların isimlerinin yer aldığı butonlara basarak 1$ karşılığında şişelenmiş kirli su ediniyordunuz.
Temiz suyun önemine değinen ve farkındalık yaratan bu kampanya ile aynı zamanda dünyada temiz içme suyuna ulaşma imkanı olmayan topluluklar için bağış da toplanmış oldu. Bu kampanya ile yaratılan farkındalıkla beraber, SMS yoluyla da pek çok bağış toplandı.
Ana çıkarım: Gerilla Pazarlama, kar amacı gütmeyen kuruluşlar için de faydalı sonuçlar doğuruyor. İnsanlar bazı sorunları bilse de kendi hayatlarına etki etmediği sürece o sorun yokmuş gibi davranıyor. Çoğu zaman insanların kısa bir süre de olsa bu konuya odaklanmalarını sağlamak, bir afişle veya bir görselle mümkün olmuyor. İnteraktif ve alışılmışın dışında kampanyalar insanların dikkatini o soruna çekmek ve reaksiyon vermelerini sağlamak için önemli bir hale geliyor.
6. GoldToe
İç çamaşırı markası olan GoldToe, bir iç çamaşırı lansmanı için alışılmışın dışında bir yol izledi.
New York’taki dev bir boğa heykeline iç çamaşırı giydirdi! İç çamaşırlı bir boğa kimin dikkatini çekmez ki!!
Ana çıkarım: Kendinizi kısıtlamayın. Bazen en absürt gelen fikir bile markanız için en iyisi olabilir.
7. Greene King
İngiltere’nin en büyük pub perakendecisi ve biracısı olan Greene King, lokal işletmelerin önemine dikkat çekmek için br kampanya düzenledi.
Bar sahipleri ve barmenler tarafından hazırlanan videolardan oluşan bu kampanyada, lokal publarda düzenlenen düğünler, cenazeler, doğumgünleri gibi insanları bir araya getiren anlar yer alıyordu. Greene King Youtube hesabında paylaştığı bu video ile, “Bu lokal buluşma yerleri olmadan, bu anları nasıl beraber paylaşabilirdik?” diyor.
Çok basit bir şekilde oluşturulan ama bir o kadar da gerçek olması ve duygulara dokunması sebebiyle etkili bir kampanya. Hele ki evlere kapandığımız şu günlerde, beni daha da duygulandırdı ve o anların değerini hatırlattı.
Ana çıkarım: Gerilla Pazarlama’da duygulara da yer verilebilir. Hangi duyguları uyandırmak istediğinizi düşünün ve bu doğrultuda hedef kitlenizden markanızın onlar için ifade ettiği şey etrafında içerik üretmelerini sağlayın.
Gerilla Savaşına Hazır Mısınız?
Markanızın bir lansmanını duyurmak, ürününüzün ne işe yaradığını anlatmak, yeni bir platformda takipçi kazanmak, marka farkındalığı yaratmak veya bir kampanyanın ses getirmesini sağlamak…
Hedefleriniz bunlardan biri veya daha fazlası olabilir. Gerilla Pazarlama ile bu hedeflere ulaşmak için basit ama etkili yöntemlerin olduğunu gördük yazımızda.
Büyük bütçeler gerekmeden, viral kampanyalar yaratmak, geniş kitlelere erişmek ve en önemlisi onca emek verdiğiniz kampanyanızın göz ardı edilmesini önlemek mümkün. Önemli olan, her zaman dediğimiz gibi hedef kitlenizi tanımak, onların nerede olduklarını bilmek ve yaratıcı olmak ama gerçekten kutunun dışında yaratıcılık göstermek.
Bunların yanı sıra, zamanın getirdiklerini kaçırmamak. Pek çok alanda kullanabileceğiniz dijital kabiliyet artıyor ve bunu işinizde kullanacak kadar cesur olmalısınız. Hele ki, Covid-19 sonrası hayatımızda pek çok değişti, markaların yürüttükleri pazarlama taktikleri de bu değişime ayak uydurmalı.
Kaynakça ve İleri Okuma
https://blog.hubspot.com/marketing/guerilla-marketing-examples
